सदाचार र नैतिकता सुशासनका आधारस्तम्भ हुन् (सुशासनयुक्त शासन कायम गर्न सदाचार र नैतिकताको भूमिका)

नागरिक सन्तुष्ट शासनका रुपमा रहेको सुशासनले सक्षम, मितव्ययी, प्रभावकारी र जनमुखी शासन व्यवस्थालाई इंगित गर्दछ । शासन व्यवस्थालाई सुशासनयुक्त बनाउन सदाचार र नैतिकताले खेल्ने भूमिकालाई निम्न बुँदामा उल्लेख गर्न सकिन्छ :
ü  सदाचार र नैतिकवान प्रशासकले विकास व्यवस्थापन लगायतका क्षेत्रमा आम नागरिकको सहभागिता खोज्ने गर्दछन्,           
ü सदाचार र नैतिकतामा आधारित शासन व्यवस्थाले नागरिक सन्तुष्टि अभिवृद्धि गर्दछ जसबाट शासनको वैद्यानिकता सिद्ध हुन पुग्दछ,               (कुलचन्द्र पराजुली)
ü सदाचार र नैतिकताले शासक तथा प्रशासकलाई ऐन, कानून, कार्यविधि र मापदण्डको पालनाप्रति प्रतिवद्ध तुल्याउँछ जसबाट विधिको शासन स्थापित हुन पुग्दछ,
ü सदाचार र नैतिकतायुक्त शासन व्यवस्थाका हरेक गतिविधि खुल्ला र पारदर्शी हुन्छन् जसले पारदर्शीताको पक्षपोषण गर्दछ,  
ü सदाचारी र नैतिक व्यक्ति आफ्नो पदीय दायित्व र जिम्मेवारी प्रति सदैव सजग र सचेत रहन्छ जसबाट कर्मचारी संयन्त्रमा जवाफदेहिताको भावना जागृत हुन पुग्दछ,
ü सदाचार र नैतिकताले शासक, प्रशासक र आम नागरिकलाई राज्यप्रति अपनत्व बोध गराउँदछ,       (कुलचन्द्र पराजुली)
ü सदाचार र नैतिकवान कर्मचारीले समाजको संवेदनशीलता बुझि समता र सामाजिक न्यायमा आधारित तवरले सेवा प्रवाह गर्ने ल्याकत राख्दछन् जसबाट समावेशीताको प्रवद्र्धन हुन पुग्दछ,
ü सदाचार र नैतिकताको कारण सार्वजनिक खर्चमा मितव्ययी, नियमित, प्रभावकारी र औचित्यपूर्ण हुन्छ जसले सार्वजनिक कोषको सहित सदुयोग हुन पुग्दछ,
ü सदाचार र नैतिकताले अधिकार र स्रोतसाधनको प्रयोगलाई औचित्यपूर्ण बनाउँदछ, आदि ।
यसरी सदाचार र नैतिकताले सुशासनको आधारभूत तत्वका रुपमा रहेका सहभागिता, वैद्यानिकता, विधिको शासन, पारदर्शीता, जवाफदेहिता, समावेशीता, मितव्ययीता र औचित्यता प्रवद्र्धनमा अहम भूमिका खेलेको हुन्छ, त्यसैले सदाचार र नैतिकतालाई सुशासनयुक्त शासन व्यवस्थाको आधारस्तम्भको रुपमा लिईन्छ ।

Comments

Popular posts from this blog

कर्मचारीतन्त्रमा लालफित्ताशाही र यसको सुधारको उपाय

संघ, प्रदेश र स्थानीय तहमा सरकारी सेवा संचालन सम्बन्धी नीतिगत व्यवस्था र क्षेत्राधिकार